اثر گشاد کننده رگی عصاره آبی- الکلی بومادران بر آئورت ایزوله موش صحرایی

سابقه و هدف: بومادران در طب سنتی گیاه شناخته شده ای است که علاوه بر خاصیت ضد تشنج و نیروزایی برای درمان افزایش ضربان قلب، احساس گرفتگی و درد در ناحیه قلب کاربرد دارد. گزارشاتی از اثرات آنتی هایپرتانسیو و هایپوتانسیو بومادران نیز ارائه شده است. این مطالعه به منظور بررسی اثر گشادکننده رگی عصاره آبی الکلی بومادران بر آئورت ایزوله موش صحرایی انجام شد. مواد و روشها: این مطالعه مداخله ای بر روی 42 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار با وزن 250-200 گرم که بطور تصادفی به 6 گروه تقسیم گردیدند، انجام شد. در گروههای اول و دوم اثر غلظتهای تجمعی عصاره (25mg/ml ، 5، 1) بر انقباض ناشی از فنیل افرین در رگ سالم و در رگی که اندوتلیوم آن توسط مالش یک میله فلزی به سطح داخلی، تخریب شده بود، بررسی گردید، در گروههای سوم و چهارم اثر غلظت‎های تجمعی عصاره بر انقباض ناشی از کلرور پتاسیم در رگ سالم و در رگی که اندوتلیوم آن تخریب شده بود، بررسی گردید، در گروههای پنجم و ششم اثر عصاره ( 5mg/ml) بر انقباض ناشی از فنیل افرین و کلرور پتاسیم در حضور مقادیر تجمعی کلسیم با استفاده از بساط بافت ایزوله بررسی شد. یافته ها: عصاره انقباض ناشی از فنیل افرین در غلظت های 25mg/ml و 5 و 1) در رگ سالم را به ترتیب میزان 8%، 47% (001/0>p) و 45% (001/0>p) و در رگی که اندوتلیوم آن تخریب شده بود به میزان 16% (05/0>p)و 56% (001/0>p) و 54% (001/0>p) به ترتیب در غلظتهای 1mg/ml و 5 و 25 کاهش داد. عصاره انقباض ناشی از کلرور پتاسیم در رگ سالم را به میزان 18% (01/0>p) و 57% (001/0>p) و 57% (001/0>p) و در رگی که اندوتلیوم آن تخریب شده بود به میزان 2.5% و 47% (001/0>p) و 5/54% (001/0>p) به ترتیب در غلظتهای mg/ml 1، 5 و 25 کاهش داد. عصاره انقباض ناشی از فنیل افرین را به میزان 7% (001/0>p) و 12% (001/0>p) و 22% (001/0>p) و 5/31% (001/0>p) و انقباض ناشی از کلرور پتاسیم را به میزان 5/5% (01/0>p) و 3/9% (001/0>p) و 19% (001/0>p) و 74% (001/0>p) به ترتیب در حضور مقادیر تجمعی کلسیم از 5-10 تا 2-10 مهار کرد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که عصاره بومادران دارای اثر شل کنندگی غیر وابسته به اندوتلیوم بر روی عضله صاف عروق است، بخش مهمی از این اثر احتمالا از طریق مهار جریان ورودی کلسیمی از طریق کانالهای کلسیمی وابسته به گیرنده و نیز کانالهای کلسیمی وابسته به ولتاژ در سلولهای عضله صاف رگ اعمال میگردد.